دکتر فیض ابراهیم نیا

رشد غیر عادی سلول در داخل کانال های نخاعی و یا استخوان های ستون فقرات را تومور فقرات یا تومور های نخاعی می گویند. منشا  تومور های فقراتی؛ نخاع و یا غلاف نخاع می باشد. این سلول ها می توانند رشد و تکثیر غیر قابل کنترلی داشته باشند. تومور ها را اصولا به دو نوع خوش خیم و بدخیم تقسیم می کنند.
تومور های اولیه و یا خوش خیم؛ در قسمت ستون فقرات و یا طناب نخاعی به وجود می آیند. اما تومور های ثانویه یا متاستاتیک، سرطانی بوده و می توانند به سایر نقاط بدن نیز سرایت کند.

درمان تومور های نخاعی اغلب پیچیده بوده و نیاز به دقت بسیار زیاد جراح دارد. در این جراحی سعی می شود تا قسمت زیادی از تومور برداشته شود و آسیبی به بخش های مجاور و قسمت های مهم نخاع وارد نگردد.
هر چه مهارت جراح مغز و اعصاب در این روش بیشتر باشد؛ احتمال موفقیت افزایش و عوارض ناشی از آن کاهش می یابد.
تومور فقرات می تواند مشکلات عصبی و یا گاهی فلج را به همراه داشته باشد. در ادامه به بررسی انواع تومور های نخاعی می پردازیم.

علائم تومورهای نخاعی

علائم و نشانه های تومور نخاعی با رشد تومور متفاوت می باشند. تومور نخاعی می تواند؛ ریشه های عصبی، عروق و یا استخوان های ستون فقرات را هم تحت فشار قرار دهد. برخی از علائم تومور نخاعی عبارتند از:
-  درد در ناحیه تومور به علت رشد آن
-  از دست دادن اختیار مثانه
-  کمر درد هایی که اغلب به قسمت های دیگر بدن می زند.
-  از دست دادن حس یا ضعیف شدن عضلات
-  کمر درد هایی که در هنگام شب تشدید می شود.
-  احساس حساسیت کمتر به درد
میزان پیشرفت تومور های ستون فقرات بسته به نوع تومور متفاوت می باشد.

زمان مراجعه به متخصص مغز و اعصاب

اگر تنها کمر درد دارید دلیل خوبی برای شک کردن به تومور نخاعی نیست. زیرا تومور ها در اکثر موارد با درد در کمر همراه نیستند. تشخیص و درمان زودهنگام بسیار در روند درمان تومور های نخاعی تاثیر گذار است. در صورتی که علائم زیر را داشتید بهتر است با متخصص مغز و اعصاب در ارتباط باشید.
-  کمر درد های دائمی و شدید
-  تشدید درد به هنگام شب
-  علائم دیگری در کنار درد کمر مانند: تهوع، استفراغ و یا سرگیجه
-  تغییر در عملکرد مثانه و گوارش

تشخیص تومور نخاعی

تومور نخاعی زیاد شایع نمی باشد و علائم آن ممکن است با بیماری های دیگر به اشتباه گرفته شود، به همین خاطر گاهی ممکن است تومور های فقرات یا نخاعی نادیده گرفته شوند.
زمانی که پزشک با بررسی علائم و سوابق شما به تومور فقرات مشکوک شود، آزمایشات زیر را برای ارزیابی دقیق تر در پیش می گیرد:

 درمان تومورهای نخاعی

هدف اولیه در درمان تومورهای فقرات درمان کامل و از بین بردن تومور می باشد اما گاهی رسیدن به این هدف دشوار است. زیرا خطر آسیب جدی و همیشگی به نخاع و عصب های اطراف آن وجود دارد. پزشک در زمان انتخاب روش درمان؛ به نوع تومور و منشا آن توجه دارد. 

جراحی تومورهای نخاعی

در بیشتر موارد برای درمان تومور هایی که خطر آسیب نخاعی یا عصبی در آنها قابل قبول است از جراحی استفاده می گردد. ابزارها و روش های جدید به جراح اعصاب این امکان را می دهد که به تومورهایی دسترسی پیدا کند که در گذشته غیر ممکن بود. استفاده از میکروسکوپ های قوی که در جراحی میکرو مورد استفاده قرار می گیرد امکان تشخیص تومور از بافت سالم را فراهم کرده است. 
در این روش؛ پزشک عملکرد نخاع و سایر عصب های مهم را بررسی می کند و همین امر آسیب احتمالی به قسمت های دیگر را به حداقل می رساند. 

بهبودی بعد از جراحی تومور نخاعی ممکن است تا هفته ها به طول انجامد. نوع عمل، تومور و همچنین محل قرار گیری تومور در مدت زمان بهبودی فرد تاثیر گذار می باشد. 
سایر روش های درمانی مانند؛ پرتودرمانی و شیمی درمانی کمک کننده به درمان تومورها می باشد. 
انتخاب جراح خوب؛ ریسک ابتلا به عوارض را کاهش داده و درمان موثر تری را برای فرد به همراه دارد.

طول عمر بیماران تومور نخاعی

طول عمر هر فرد زمانی که به بیماری مبتلا می شود به عوامل مختلفی بستگی دارد. طول عمر بیماران تومور نخاعی نیز به عواملی مانند: نوع تومور، محل قرار گیری تومور، روحیه بیمار و … بستگی دارد. برای تعیین طول عمر بیماران تومور نخاعی حتما باید شرایط بیمار مورد بررسی قرار گیرد. امروزه درمان های موجود برای افزایش طول عمر بیماران و همچنین افزایش کیفیت زندگی در پیش گرفته می شود. 

در پایان
درمان تومورهای ستون فقرات نیازمند رویکردی چند رشته ای با حضور جراح مغز و اعصاب می باشد. تشخیص دقیق و به موقع، انتخاب درمان مناسب، پیگیری روند درمان و … می تواند نتایج مطلوبی را برای بیماران به همراه داشته باشد و کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشد.